درباره یائسگی چه می دانید؟

در میانه زندگی، زنان تغییرات مشترک و مشابهی را تجربه می کنند که برخی ناشی از افزایش سن و برخی دیگر اثرات یائسگی هستند. زنان در رویارویی با یائسگی احساسات چندگانه ای را نشان می دهند. ممکن است از اینکه مسن تر می شوند عصبی و نگران شده و از آنچه در بدن و خلق و خوی خود تجربه می کنند دچار اضطراب شوند. یائسه شدن رویدادی کاملاً متفاوت از آن چیزی است که تاکنون تجربه کرده اید و ممکن است گذر به دوران بعد از یائسگی چند سال طول بکشد. 

یائسگی:

یائسگی تغییری فیزیولوژیک و طبیعی در بدن زنان است  که مهم ترین شاخصه آن توقف چرخه قاعدگی ماهانه است و زمانی روی می دهد که تخمدان ها از تولید هورمون استروژن باز می ایستند. استروژن هورمون مؤثر در حفظ چرخه قاعدگی و تخمک گذاری است. بنابراین یائسگی پایان دوران تولید مثل را رقم می زند و با گذشت یک سال از آخرین قاعدگی زن، یائسگی تأیید می شود.

سن یائسگی:

یائسگی طبیعی زنان معمولاً در سنین ۴۵ الی ۵۵ سالگی روی می دهد. در بیشتر مطالعات، زنان در حوالی ۵۱ سالگی یائسه شده اند. حدود ۵٪ از زنان به طور طبیعی در سن کمتر از ۴۵ سال وارد دوران یائسگی می‌شوند. ژنتیک عامل تعیین کننده زمان یائسگی طبیعی محسوب می شود.

پیش یائسگی چیست؟   

پیش یائسگی مرحله ای از زندگی زن است که سال‌ها قبل از یائسگی شروع می‌شود. زمانی که تخمدان‌ها به تدریج استروژن کمتری را تولید می‌کنند. نامنظمی قاعدگی نشانه بارز این مرحله است.

 

 

یائسگی را می توان به دو نوع تقسیم کرد:

یائسگی طبیعی (فیزیولوژیک):  یائسگی فیزیولوژیک در روند طبیعی افزایش سن و کاهش عملکرد تخمدان ها روی می دهد که منجر به کاهش شدید یا توقف تولید استروژن، کاهش تعداد تخمک ها و اُفت توان باروری می شود.

یائسگی غیر طبیعی (مصنوعی):  یائسگی مصنوعی در سنین پایین تر در اثر داروها یا خارج کردن تخمدان ها و به دنبال قطع ترشح هورمون های مترشحه از تخمدان ها روی می دهد.

یائسگی زودرس:

یائسگی زود هنگام یا زودرس شرایطی است که زن قبل از ۴۰ سالگی، یائسگی را تجربه می کند.

با نشانه ها و اثرات یائسگی چه قدرآشنا هستید؟

ازعلائم شایع یائسگی که ممکن است مدتی قبل از یائسگی  آغاز شده و سلامت جسمی و روانی و عاطفی زنان را به چالش بکشند، عبارتند از:

گرگرفتگی، تعریق شبانه، خشکی و آتروفی واژن، کاهش میل جنسی، درجاتی از بی اختیاری ادرار، بی خوابی یا بدخوابی و تغییر در خلق و خوی فرد. این علائم معمولاً تا مدت ها دوام دارند. بعد از یائسگی با گذشت زمان تغییرات دیگری نظیر کاهش حجم عضلات و افزایش بافت چربی بدن به ویژه در ناحیه شکم، کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان، مشکلات قلبی – عروقی نظیر افزایش فشار خون و تپش قلب، کاهش توان حفظ تعادل بدن، خشکی پوست و نازک شدن موها، اضطراب و افسردگی، مشکلات تمرکز و حافظه دربیشتر زنان پدیدار می شوند.

 

راهکارهای طلایی برای کاهش آثار و عوارض یائسگی:

۱ـ ورزش

ورزش اثر چشمگیر در کاهش و رفع اثرات نامطلوب یائسگی دارد و موجب بهبود شرایط قلبی عروقی، وضعیت خواب، ارتقای روحیه و شادابی، بهبود تراکم استخوان ها و حجم عضلات، افزایش توان حفظ تعادل و افزایش کنترل بر بدن و اعتماد به نفس و افزایش کیفیت زندگی زناشویی می شود. انواع ورزش های هوازی، قدرتی، کششی و انعطافی در برطرف کردن طیف وسیعی ازاثرات یائسگی مؤثر شناخته شده اند. ورزش های هوازی  در جلوگیری از افزایش وزن و بهبود شرایط قلبی عروقی مؤثرند. ورزش های قدرتی به حفظ تراکم استخوان و افزایش حجم عضلات کمک می کنند. ورزشهای کششی و انعطافی دامنه حرکتی مفاصل و تونیسیته عضلات را بهبود می بخشند.

در میان ورزش ها، اثر چشمگیرانجام مرتب تمرینات یوگا دربهبود شرایط جسمی، ذهنی و عاطفی زنان یائسه و کاستن از عوارض یائسگی طی تحقیقات فراوان ثابت شده است. از مهمترین اثرات یوگا در یائسگی می توان کاهش گرگرفتگی، بهبود روحیه و شادابی، افزایش اعتماد به نفس، بهبود حالات اضطراب و افسردگی، حفظ تراکم استخوانی و تقویت آن و تعادل فشار خون و تپش قلب، اثرقابل توجه بر تقویت تعادل جسمی و ذهنی و تقویت حافظه و قدرت تمرکز را می توان نام برد.

۲ـ تغذیه

نقش تغذیه متعادل در حفظ سلامتی بر همگان آشکار است. برای حفظ و بهبود سلامت جسم و روان در بانوان یائسه داشتن بشقاب غذایی سالم که شامل مقدار لازم و کافی پروتئین، فیبر، ویتامین ها، املاح و مواد معدنی به ویژه کلسیم و منیزیم و میزان مناسب کربوهیدرات ها در وعده های غذایی روزانه و در مواردی استفاده از برخی مکمل ها زیر نظر پزشک توصیه می شود.

۳ـ مشاوره 

بیشتر مسائل ذهنی، عاطفی و ارتباطی از جمله روابط زناشویی در سنین یائسگی با مشاوره و مراجعه به پزشک قابل حل هستند. مشاوره و آگاهی دادن به زنان در تداوم روابط زناشویی آنان حتی تا دوران سالمندی مؤثر است. مشاوره به زنان کمک می کند تا بتوانند در رویارویی با چالش های روزانه و چالش های نوپدید رفتار و عملکرد مناسب پیش بگیرند و فراز و فرود زندگی را آسان تر سپری کنند.

منابع:

۱ـ سایت کالج متخصصان زنان و مامایی آمریکا (American College of Obstetricians and Gynecologists)

۲ـ سایت www.nia.nih.gov/health/what-menopause

۳ـ سایت  National Library of Medicine

۴ـ تحقیقات و پایان نامه های مندرج در شبکه اینترنت

برای اطلاعات بیشتر با شماره های ۷۷۱۸۵۰۷۷-۷۷۱۸۵۰۷۷مرکز آرامش تماس بگیرید

.

.

.

.