عموم مادران حوالی هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری نخستین تکان های جنین خود را احساس می کنند. البته اگر بارداری اول خود را تجربه می کنید، احتمالا کمی طول می کشد تا بفهمید لرزش خفیفی که در شکم خود احساس می کنید، مربوط به حرکات جنین است؛ اما اگر قبلا تجربه بارداری را پشت سر گذاشتید با این حرکات و علائمی که ایجاد می کنند آشنا هستید و احتمالا از هفته ۱۶ بارداری به بعد می توانید تکان خوردن جنین را داخل رحم تان حس کنید.
البته اگر تا هفته بیست و چهارم بارداری حرکتی را احساس نکنید خیلی غیر طبیعی نخواهد بود، اما پس از آن باید به ماما یا پزشک مراجعه کنید تا ضربان قلب جنین چک شود. شاید لازم باشد برای اطمینان از سلامت جنین در این مرحله سونوگرافی بدهید یا معاینات دیگری از شما به عمل آید.

چرا جنین داخل رحم تکان می خورد؟
پیش از ساختن شدن اسکن های اولتراسوند واقعا معلوم نبود که حرکات جنین داخل رحم به چه دلیل است و چه زمانی بیشتر می شود؛ اما این اسکن ها بینشی وسیع را در اختیار پزشکان قرار داده تا بتوانند حرکات جنین را در داخل رحم مادر ردگیری کنند. در شرایط عادی، جنین حرکات خود را پیش از اینکه شما احساس کنید، شروع کرده و کمی طول می کشد که مادر بتواند این جنب و جوش ها را در داخل بدن خود احساس کند. با رشد کودک داخل رحم نوع حرکاتش هم عوض می شود و شما احساس متفاوتی را در هر ماه تجربه می کنید. البته شاید از آن دسته از مادران خوش شانسی باشید که جنینشان موقع انجام سونوگرافی بیدار است و آنها می توانند ورجه وورجه هایش را روی صفحه دستگاه ببینند و قربان صدقه اش بروند!

۱. در هفته هفت تا هشت بارداری کودک شما شروع به تکان خوردن می کند. به عنوان مثال به یک طرف خم می شود یا حرکت ناگهانی کوچک را در رحم شما ایجاد می کند.

۲. در حدود ۹ هفتگی مادر، جنین می تواند سکسکه کند و قادر می شود که دست ها و پاهای کوچکش را حرکت دهد. او همچنین در این مرحله توانایی مکیدن و بلع دارد.

۳. در حدود ۱۰ هفتگی بارداری، جنین می تواند سر خود را حرکت دهد، فکش را باز کند، آن را کمی کش دهد و دستش را برای لمس کردن صورت خود بالا بیاورد.

۴. در ۱۲ هفتگی، جنین می تواند خمیازه بکشد و دهان خود را بیشتر باز کند. شاید معنی اش این است که این همه تلاش برای بزرگ شدن کمی خسته اش کرده است!

۵. در ۱۴ هفتگی او می تواند چشم های خود حرکت دهد.

۶. در ۱۵ هفتگی، جنین می تواند انگشت شست آن دستی را که برایش اولویت دارد، بمکد. اگر در این مرحله سونوگرافی انجام دهید می توانید به این نکته پی ببرید که فرزندتان بعد از به دنیا آمدن راست دست خواهد بود یا چپ دست.

به تدریج، حرکات کودک شما به اندازه کافی قوی می شود تا بتوانید آنها را احساس کنید. در ابتدا این حرکات ملایم هستند و ممکن است مانند بال بال زدن یا ایجاد حباب به نظر برسند.
کم کم حرکات او قوت بیشتری پیدا کرده و جنین شروع به هل دادن، چرخش، پیچش و حتی لگد زدن می کند تا به این وسیله حرکات دست و پاهای ظریف خود را به شما ثابت کند.
جنین در داخل رحم مدام در حال حرکت نیست و مواقعی پیش می آید که ترجیح می دهد بخوابد و استراحت کند. پس اگر در طول سونوگرافی حرکات جنین را ندیدید، اصلا نگران نباشید چون احتمالا او در حال چرت زدن صبحگاهی یا عصرگاهی است.
در اواخر بارداری خود، کودک شما به زمان طولانی تری برای استراحت کردن نیاز دارد. این زمان ها ممکن است چیزی حدود بیست دقیقه طول بکشد و حتی در ماه های آخر به ۵۰ تا ۷۵ دقیقه هم می رسد.

هر روز باید چند لگد از طرف جنین حس کنم؟
هیچ رقم دقیقی وجود ندارد و تعداد لگدهایی که مادر ممکن است در طول بارداری از طرف جنین احساس کند، در روزهای مختلف متفاوت است. البته واقعا لازم نیست که برای حرکات جنین تان چارت یا نمودار و جدول درست کرده و آنها را ثبت کنید.
سعی کنید در طول ساعت های بیداری بدنتان را با الگوی حرکات جنین مطابقت دهید. البته این کار در روزهای اول کمی سخت است اما هر چه به سن بارداری تان افزوده می شود، راحت تر می توانید خود را با این ریتم هماهنگ کنید. هر جنینی الگوی خاص خود را برای بیدار شدن و حرکت کردن دارد، بنابراین بهتر است به جای مقایسه خودتان با سایر مادرها، با ریتم حرکت فرزندی که داخل شکم تان است آشنا شوید.
اگر الگوی حرکات جنین تان در داخل رحم تغییر چشم گیری پیدا کرد یا در هر مرحله از بارداری در این خصوص دچار نگرانی شدید، حتما با پزشکتان تماس بگیرید.

اگر به دلیل کاهش حرکات جنین در طی یک روز نگران شدید که مبادا اتفاقی برای فرزندتان افتاده است این سه روش را امتحان کنید:

۱. پاهایتان را بالاتر از بدنتان قرار دهید، یک میان وعده سبک بخورید و کمی استراحت کنید. در طول روز که شما در حال حرکت هستید، جنین تان ممکن است به خواب رفته باشد ولی وقتی شما حرکتی ندارید و در حال استراحت هستید، احتمال دارد که بیدار شود و ورجه وورجه اش را دوباره شروع کند.

۲. یک لیوان آب یخ بخورید. آب یخ باعث می شود دمای بدنتان پایین بیاید و جنین شروع به حرکت کردن کند تا خودش را از سرما دور نگه دارد. خوردن یک لیوان شربت شیرین هم انرژی لازم را برای حرکت کردن به او می دهد.

۳. کمی سر و صدا ایجاد کنید. یک در را محکم ببندید یا با صدای بلند موسیقی گوش کنید تا جنین بیدار شود.

اگر جنین با این سه روش بیدار شد و دوباره حرکت کردن را از سر گرفت جای نگرانی وجود ندارد. در غیر این صورت با پزشکتان تماس بگیرید.

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنم؟
اگر متوجه یکی از علائم زیر شدید فورا با پزشک تماس بگیرید یا خودتان را به مراکز درمانی برسانید.

۱. اگر در دو ساعت گذشته به پهلو دراز کشیده اما کمتر از ده لگد یا حرکت را از طرف جنین تان احساس کردید.

۲. اگر جنین تان در پاسخ به سر و صدا و سایر محرک ها بیدار نشده و شروع به حرکت نکرد.

۳. اگر به مرور متوجه کاهش تعداد حرکات جنین شده یا به یک باره تعداد ضربه هایی که جنین به دیواره شکم شما وارد می کند، کم شد.

در این صورت لازم است که پزشک ضربان قلب جنین و اندازه او را در رحم شما بررسی کرده و میزان مایع آمنیوتیک را که دور جنین قرار دارد، را اندازه گیری کند. خوشبختانه، در بیشتر موارد معاینات نشان می دهد که همه به خوبی پیش می رود و نوزاد سالم است. در این صورت شما به خانه فرستاده می شوید. با این حال اگر دوباره احساس کردید که حرکات جنین کم شده به پزشکتان اطلاع دهید، مهم نیست که این اتفاق در گذشته چند بار تکرار شده و هر بار هم پزشک به این نتیجه رسیده که مشکل جدی وجود ندارد.

برای اطلاعات بیشتر با تلفن ثابت ۹۰۹۹۰۷۱۶۵۲ تماس بگیرید.